کاروانسرای نیگنان در شهرستان بشرویه مکانی بجا مانده از قدیم است که به عنوان استراحتگاه کاروانیان خسته از راه مورد استفاده قرار می گرفته اند .
کاروانسرای نیگنان داخل روستای نیگنان و مجاوربخش تاریخی روستا واقع شده است. کاروان هایی که قصد عبور از طبس به سمتبجستان را داشتند بعد از عبور از کاروانسراهای ده محمد و اصفاک از اینکاروانسرا گذشته و به کاروانسرای فخرآباد در نزدیکی بجستان می رسیدند .
درنتیجه زائران زیادی از یزد و اصفهان و نقاط مرکزی ایران برای عزیمت بهمشهد می توانستند از این کاروانسرا برای استراحت و توقف استفاده نمایند. تاسالیان قبل در بین مردم این روستا اصطلاح راه زوارها که این راه از مجاورتاین کاروانسرا می گذشته رایج بوده است.
طبق کتیبهموجود بر سردر این بنا، سال ساخت آن 1314 هجری قمری مقارن با سال آخر سلطنتناصرالدین شاه قاجار می باشد . و معمار آن شخصی به نام استاد محمد معمارولد مراد استاد باقر یزدی بوده در متن این کتیبه این کاروانسرا به نامکاروانسرای نی کنان نامیده شده و در پایان کتیبه نیز آمده کسی که این کتیبهرا از جای خود بردارد به لعنت خدا و رسول او گرفتار گردد.
ورودیاین کاروانسرا شامل یک سردر با طاق جناغی و دو سکوی پیرنشین در دو طرف میباشد. در قدیمی کاروانسرا همچنان در جای خود دیده می شود این در دارای دولنگه بزرگ همراه با گل میخ های ریز و درشت بر بدنه لنگه ها می باشد
شایدزیباترین فضای این کاروانسرا گنبد بعد از ورودی باشد که با ترکیب آجرهایرنگی و طراحی و چیدمان آن در فرم های مختلف آسمانه ای زیبا برای آن بوجودآورده است.دو سکو در دو طرف دالان ورودی می باشد کهبصورت باراندازی موقت و محل نشیمن کاروانسالار می باشد و از دو طرف راه پلههایی به پشت بام کاروانسرا دیده می شود.
اینکاروانسرا با پلان مستطیل دارای دو ایوان می باشد که مقابل یکدیگر و درجهت شرقی - غربی قرار گرفته اند و در میانه دو ضلع شمالی و جنوبی بنا اتاقهای سه دری دیده می شود که مخصوص مهمانان و مسافران خاصی بوده است. درگوشه ها فضای اسطبل و بارانداز وجود دارد که از چهار ستون قطور و صفه ای دربین آن و همچنین فضایL شکلی که فضا برای نشستن و جا برای بستن حیوانات دارد تشکیل شده است. پوشش این قسمت بصورت تاق چهار بخش می باشد
درقسمت های دیگر شامل اتاق هایی برای اسکان مسافران بوده که داخل هر اتاق باآجر چینی زیبایی پوشش شده است. در کنار این کاروانسرا پایابی وجود دارد کهبرای تأمین آب مصرفی این کاروانسرا از آن استفاده می شده است. و در حالحاضر نیز آب قنات از داخل آن جریان دارد.
بقیه تصاویر دز
